To może wydawać się banalne, ale spisz sobie jasno, co będziesz sprzedawać. Jasne, jeśli jest to sok pomarańczowy z zagęszczonego soku, to stoi przed Tobą dość łatwe zadanie. Ale jeśli sprzedajesz kosmetyki posiadające szereg unikalnych formuł i składników, to lepiej byś potrafił to opisać w prosty sposób. Wbrew pozorom odpowiedź na konkretne pytania ułatwi i przyspieszy podejmowanie decyzji na dalszych etapach.

Zastanów się jak duże powinno być opakowanie jednostkowe. Czy przepisy wymagają, by Twój produkt był pakowany w jakieś konkretne rodzaje opakowań?

Kto kupuje Twoje produkty? Czy są to kobiety? Mężczyźni? W jakim miejscu mieszkają? Jaki jest poziom ich dochodów? Określ ich wykształcenie, stan cywilny, aspiracje. Potrzeby, lęki, marzenia. Zainteresowania, hobby, życie zawodowe.

Czy planujesz sprzedawać swój produkt tylko stacjonarnie, czy także w internecie? Jeśli w sieci, to w jaki sposób? Allegro? Własny sklep internetowy? Zewnętrzny sklep internetowy?

Jeśli sprzedaż ma być w dużej mierze stacjonarna, to czy będą to sklepy samoobsługowe, czy takie, w których towar podaje sprzedawca?

W jaki sposób produkt będzie eksponowany? Jeśli sprzedajesz niewielki produkt, który w sklepie znajduje się w opakowaniu zbiorczym, to musisz myśleć o tym jak o całości. Karton zbiorczy wraz z opakowaniem jednostkowym stanowią wówczas jedność.

Projekt opakowania to nie wszystko. Już na tym etapie zastanów się co będzie Ci jeszcze potrzebne. Nie musisz wszystkiego projektować od razu, ale im lepiej przewidzisz kolejne kroki tym łatwiej będzie Ci rozplanować budżet oraz przewidzieć ile czasu potrzebujesz zanim produkt będzie gotowy by trafić na rynek. Co z tego, że w ciągu 4-6 tygodni zamkniesz projekt opakowania, jeśli okaże się, że potrzebujesz potem 3 miesięcy na zaprojektowanie, druk i dystrybucję materiałów reklamowych, które muszą się znaleźć w sklepach za 8 tygodni?

Rozplanuj działania i koniecznie weź pod uwagę możliwy poślizg. W drukarni może zabraknąć papieru na dwa tygodnie, albo czas oczekiwania w kolejce na druk zwiększy się w stosunku do tego, co drukarnia planowała trzy miesiące temu, gdy z nią rozmawialiście pierwszy raz. Nie planuj wszystkiego na styk, bo na pewno nie zdążysz. Im bardziej złożone przedsięwzięcie, tym większa szansa na opóźnienie.

Czy będzie to sam projekt etykiety? Czy do tego dochodzi także projekt kartonika?

Czy będzie to pojedynczy produkt, czy cała seria? Zupełnie inaczej projektuje się opakowania mające tworzyć serię niż te, które potem funkcjonują pojedynczo. Tworząc serię musisz rozpisać możliwe kierunki jej rozwoju. Napisaliśmy o tym cały artykuł.

Żaden produkt nie funkcjonuje w próżni. Rzadko kiedy można po prostu wypuścić coś na rynek i tylko patrzeć jak sprzedaż szybuje. Zastanów się co potrzebujesz, poza projektem opakowania? Przykładowo może to być:

– projekt logo produktu
– projekt logo serii
– key visual
– brand book opakowania
– opakowanie zbiorcze
– materiały na social media
– materiały reklamowe wspierające sprzedaż. Ulotki, plakaty, billboardy, wobblery, tablice na wyspy, standy, stickery i wiele innych!

Jeśli posiadasz już inne produkty, które tworzą spójną linię produktową i chcesz, by nowe opakowanie również idealnie pasowało do tej rodziny, to musisz spisać najważniejsze informacje:
– Kolory, których używasz. Najlepiej jeśli możesz je podać w wartościach CMYK/Pantone.
– Fonty – aby zachować spójność pomiędzy opakowaniami musisz też zadbać o to, by teksty były pisane tymi samymi fontami.
– Logo oraz inne oznaczenia obecne na pozostałych opakowaniach
– Pamiętaj by dołączyć też pliki produkcyjne (PDF) obecnych opakowań – znacząco ułatwi to zorientowanie się nowej agencji w Twoim języku komunikacji wizualnej

Stoi przed Tobą szeroki wybór rozmaitych pojemników, do których możesz zapakować swój produkt. Jeśli sprzedajesz napoje, to masz do wyboru między innymi: butelki szklane, butelki plastikowe, kubeczki, tetra-paki (lub ich wariacje), dizajnerskie słoiki i wiele innych. Każde z tych opakowań ma różne pojemności i kształty.

Na każde z nich możesz nakleić etykietę, nanieść nadruk bezpośrednio na opakowanie, lub zdecydować się na sleeve. Jeśli budżet na to pozwala, mogą pojawić się też krawatki. Masz także do wyboru nakrętki i kapsle, na których również mogą znaleźć się nadruki lub tłoczenia. Jak widać wybór jest ogromny, a rozmawiamy tu tylko o przykładowych opcjach dla napojów, które wydawały się w miarę prostym tematem.

Wybór rodzaju opakowania nierozerwalnie wiąże się z charakterem produktu. A w połączeniu z późniejszą szatą graficzną – będzie mieć kolosalne znaczenie dla jego wizerunku w oczach odbiorców. Prosta szklana butelka może dać wrażenie minimalizmu, ale też nowoczesności lub naturalności. Niektóre wybory lepiej sprawdzą się w przypadku produktów dla dzieci, a inne w przypadku tych dla sportowców. Seniorzy to też osobna grupa. Kierując produkt do nich warto zadbać o łatwy dostęp do zawartości opakowania i oczywiście odpowiednio widoczne treści.

Weź pod uwagę opakowania zbiorcze, w których produkty będą prezentowane w sklepach. Jest to istotne zwłaszcza w przypadku produktów FMCG, które coraz częściej trafiają na półki właśnie w opakowaniu zbiorczym. Nie możesz więc dopuścić do tego, że twoje opakowanie ekspozycyjne zasłoni kluczowe informacje na opakowaniu jednostkowym, bo wtedy cała praca nad opakowaniem handlowym (jednostkowym) pójdzie na marne. Przemyśl miejsce perforacji, upewnij się, że jest ona poprowadzona w wygodnym miejscu i jest odpowiednio porządnie wycięta. Takie szczegóły pozwolą później na szybkie i estetyczne otwieranie Twoich opakowań zbiorczych w sklepach (zarówno przez pracowników jak i samych klientów).

Zastanów się też nad opakowaniami transportowymi oraz ich wielkością w stosunku do palet. Warto maksymalnie wykorzystać miejsce na palecie, a może się czasem okazać, że np. zwężenie opakowania jednostkowego o 1 cm pozwoli Ci zmieścić 10% więcej produktów w transporcie.

Oto przykładowe informacje, które powinny znaleźć się na opakowaniu. Oczywiście każdy produkt należy rozpatrywać indywidualnie:

– Nazwa produktu (czasem także wraz z doprecyzowaniem typu suplement diety, napój energetyczny, gra planszowa)
– Slogan reklamowy
– Składniki
– Tabela wartości odżywczych
– Komplet pozostałych tekstów
– kod EAN
– dane producenta i dystrybutora
– kraj pochodzenia
– pozostałe wymagane prawnie oznaczenia: LOT/EXP i inne

Przygotuj moodboard, prezentujący stylistykę graficzną, którą najchętniej chciałbyś widzieć na opakowaniach swoich produktów. Możesz przypinać zdjęcia na Pintereście, wklejać je do Worda, Power Pointa, albo zapisywać je w folderze. Bez różnicy jak to zrobisz. Najważniejsze byś dobrze przemyślał kierunki graficzne, w jakich może podążyć Twój brand.

Możesz wynotować, które elementy, z których przykładów uważasz za ciekawe i warte rozważenia, bo przecież nie chodzi o przełożenie 1:1 cudzego projektu. Idea jest taka, że wytyczasz kierunek graficzny oraz pokazujesz kilka istotnych dla Ciebie detali. Dzięki temu od razu sam zastanawiasz się jak zaprojektować opakowanie.

To w jaki sposób pokierujesz wzrokiem odbiorcy jest kluczowe dla odbioru i zrozumienia Twojego produktu. Rozpisz sobie komunikaty widoczne na froncie opakowania w kolejności od najważniejszych do najmniej istotnych. Upewnij się, że wszystkie osoby odpowiedzialne za ten projekt są zgodne co do tej hierarchii informacji.

To są decyzje, które musisz podjąć ZANIM przystąpisz do projektowania szaty graficznej swojego opakowania. Od Ciebie zależy, czy w pierwszej kolejności chcesz promować logo producenta, nazwę serii, nazwę produktu, dolegliwość na jaką pomaga Twój lek, czy jeszcze coś innego.

Następnie zaś dopilnuj, by ta hierarchia znalazła odzwierciedlenie w projekcie graficznym. Możesz być pewien, że Twoi klienci nigdy nie mają czasu, by przeczytać wszystko, co znajduje się froncie opakowania. Dlatego dokonujesz selekcji treści i dlatego też musisz zdecydować, co jest najważniejsze, a co mniej istotne. Jeśli pominiesz ten etap, może się okazać, że Twoi odbiorcy przeczytają tylko dwa z pięciu komunikatów obecnych na Twoim opakowaniu. Ale nie te najważniejsze. A wtedy przegapisz świetną okazję, by przekonać ich do zakupu Twojego produktu.

Popatrz jakim językiem się komunikuje. Czy to, co piszą na swoich opakowaniach jest dla Ciebie zrozumiałe? Czy można te komunikaty jakoś uprościć? Czy są one wystarczająco zachęcające? A może pomijają jakieś kluczowe z punktu widzenia klienta informacje? Może to być dla Ciebie świetna okazja, by uczyć się na cudzych błędach! Spisz sobie silne i słabe strony konkurencji. Zastanów się, co warto zastosować w swoich produktach, a co można odrzucić lub poprawić.

Patrząc na konkurencję oceń też sam materiał z jakiego jest wykonane opakowanie. Wchodząc na rynek z nowym produktem musisz się zorientować jak wygląda i działa Twoja konkurencja. Zobacz w jaki sposób pakują swoją produkty. Kup i pomacaj je. Zobacz jak się otwierają, jak zamykają, jak prezentują na półce. Zanotuj sobie wszystkie uwagi na ich temat. Jeśli coś się sprawdza, zachowaj to w pamięci. Jeśli coś jest ewidentnie niedobre, to zwróć szczególną uwagę, by tego nie powielać. Gdy zaś znajdziesz opakowanie, które jest idealne dla Twojego produktu – pokaż je drukarni i spytaj jakie rozwiązania techniczne zostały w nim użyte. W ten sposób ominiesz konieczność opisywania technicznych aspektów opakowania, na których być może znasz się gorzej niż drukarnia.

Oglądając opakowania konkurencji, zwróć uwagę jaki typ opakowań najczęściej się powtarza. Możesz iść podobną drogą jak wszyscy i skorzystać z najpopularniejszych rozwiązań w Twojej branży. Tak z pewnością będzie taniej, bo popularne rozwiązania zazwyczaj oznaczają niższą cenę. Możesz też wybrać coś nietypowego. Być może będzie drożej, ale może też uda Ci się znaleźć coś nietypowego, ale wcale niedrogiego. Najważniejsze, by rozwiązanie było praktyczne dla TWOICH KLIENTÓW.

Jeśli chodzi o sam kształt opakowania to nie ulega wątpliwości, że rozwiązania szyte na miarę są droższe niż te ogólnodostępne. O ile droższe? W przypadku pudełka idealnie dopasowanego do Twojego produktu musisz się liczyć się z dodatkowym kosztem zaprojektowania nowego kształtu kartonika oraz wykonania wykrojnika dla niego. W zależności od stopnia skomplikowania, te działania powinny się zamknąć w kwocie 1,5-3 tysiące złotych. Nie są to więc wielkie koszty. Ale zupełnie inaczej ma się sprawa, gdy zamarzy Ci się indywidualny kształt szklanej butelki z rzeźbionym logo Twojej firmy. Wtedy koszty mogą iść w kwoty pięcio- a nawet sześciocyfrowe. A oprócz dodatkowych pieniędzy musisz też wziąć pod uwagę, że takie rozwiązania wymagają też więcej czasu na realizację.

Zanim więc zdecydujesz się na indywidualne rozwiązania takie jak butelka czy słoiczek, zastanów się, czy na pewno są one lepsze od tych, które są już dostępne na rynku. Bo może się okazać, że po przeznaczeniu mnóstwa sił, pieniędzy i czasu otrzymasz wprawdzie swój indywidualny i niepowtarzalny wzór opakowania, ale będzie on niepraktyczny i mało wartościowy.

Może Ci się wydawać, że dla klienta kluczowe znaczenie ma Twój produkt, a nie jego opakowanie. I jest to częściowo prawda. Ale tylko na poziomie deklaracji i postrzegania samych siebie. Większość z nas deklaruje, że nie jest podatna na reklamy i nie kupuje produktów pod wpływem impulsów lub kampanii reklamowych. Bo właśnie tak chcemy siebie postrzegać. Jako nieulegających wpływom, silnych, racjonalnych. Ale deklaracje sobie, a życie sobie. Produkty reklamowane w telewizji, radiu, czy na billboardach są bardziej rozpoznawalnymi markami. A rozpoznawalność przekłada się na większe zaufanie i co za tym idzie większą sprzedaż.

Coraz częściej dokonujemy zakupów pod wpływem impulsu. A coś ten impuls musi wywołać. Czasem będzie to reklama, ale o wiele częściej wystarczy nam po prostu coś zobaczyć w sklepie. Kto był kiedyś na zakupach z kilkulatkiem, ten doskonale wie, jak to jest stać przed koniecznością zakupu jakiegoś produktu, nawet najbardziej zbędnego, jeśli tylko widnieje na nim postać ze znanej kreskówki.

Jeśli zastanawiasz się, dlaczego projekt opakowania jest ważny dla sprzedaży Twojego produktu, to pomyśl o tym, dlaczego pakujesz prezenty. Z jakiegoś powodu uznajemy, że wręczenie komuś książki jest mniej prestiżowe niż wręczenie komuś książki zawiniętej w papier ozdobny, który zostanie wyrzucony 3 sekundy po jego zerwaniu. Jest to spowodowane dwiema rzeczami:

• po pierwsze osoba obdarowana docenia fakt, że poświęciliśmy czas i dodatkowe środki na zapakowanie prezent
• po drugie ładne opakowanie podnosi atrakcyjność tego, co jest w środku

Wiemy, że nie powinniśmy oceniać książki po okładce, ale niestety jesteśmy bardzo podatni na skrzywienie poznawcze zwane efektem aureoli. W skrócie chodzi o to, że automatycznie przypisujemy cechy pozytywne lub negatywne na podstawie pierwszego wrażenia. Z tego samego powodu niesamowicie ważne jest opakowanie Twojego produktu. Bo ono jest właśnie tym pierwszym wrażeniem, które robisz na swoich klientach.

Profesjonalnie wyglądające opakowanie podnosi wartość produktu. Ludzie nie chcą kupować rzeczy zapakowanych niechlujnie i nieestetycznie, bo podświadomie zakładają, że równie niechlujnie podszedłeś do produkcji samego towaru. Skoro opakowanie nasuwa na myśl amatorkę i prowizorkę, to domyślnie klienci zakładają, że na produkcji panuje brud, składniki kupujesz najtańsze, a pracownicy są nieprzeszkoleni i pochodzą z łapanki.

Zdziwiony? Twoi klienci też tego nie wiedzą, ale tak działa efekt aureoli. Jeśli pokażesz im się od jak najlepszej strony, to to wrażenie przeniosą automatycznie na Twój produkt. Właśnie dlatego Twoje opakowania są tak ważne!